Beton, een materiaal dat door de Romeinen al gebruikt werd voor de bouw van bruggen en aquaducten. Vandaag de dag wordt beton in nagenoeg elk bouwwerk toepast, of het nu de heipalen zijn of de draagstructuur van een gebouw. Door verschillende innovaties kan er steeds meer met beton. Hoe wordt er binnen Visser & Smit Bouw naar ontwikkelingen op dit gebied gekeken? Maarten Baan, hoofd van de Ontwerpafdeling, ziet beton als één van legostenen waarmee hij dagelijks in de weer is om tot bijzondere oplossingen te komen voor de complexe vraagstukken en uitdagende bouwomstandigheden.
Innovatie
Eén van de betoninnovaties die de afgelopen jaren heeft plaatsgevonden is de ontwikkeling van hogesterktebeton. Daardoor kan beton steeds meer kracht aan. Een andere ontwikkeling is de toepassing van vezels in het beton, waardoor scheurvorming beter beheerst kan worden en waarmee traditionele wapening in sommige gevallen geheel of gedeeltelijk vervangen wordt. “Onderzoeksbureaus en de universiteiten zijn heel sterk gericht op innovatie. Wij volgen de ontwikkelingen van betonproducten en innovatieve toepassingen van beton nauwlettend, maar zijn zelf geen ontwikkelaar van beton. Wel heeft Visser & Smit Bouw bij haar vestiging Groningen een eigen productiefaciliteit voor prefab beton elementen waar ook bijzondere specials kunnen worden gemaakt. Bij innovaties horen risico’s en die moeten wij als bouwer juist reduceren. Het is voor ons vooral zaak om op het juiste moment in een innovatie in te stappen.” Dat moment is meestal daar als de afdeling voor een technische uitdaging staat. Zo werd in kantoorgebouw Le Carrefour in Leiden hogesterktebeton toegepast op de plek waar vele grote krachten bij elkaar kwamen, terwijl het overgrote deel van het gebouw gewoon traditioneel beton bevat.
Integrale aanpak centraal
Natuurlijk is beton maar één van de vele legostenen die Maarten en zijn collega’s tot hun beschikking hebben. “Gebruikers kijken niet naar beton of de constructie alleen, zij zien het gebouw als een geheel. Daarin zijn de installaties minstens zo belangrijk als de constructies. De totstandkoming van een gebouw benader je integraal”, vindt Maarten. “Duurzaamheid van een gebouw en de daarin gebruikte materialen zijn deel van die integrale overweging. Eén van de bestandsdelen van beton is cement, en voor de productie daarvan is veel energie nodig. Wat dat betreft is beton dus niet heel duurzaam. Daar staat weer tegenover dat beton goed warmte kan opslaan, waardoor een gebouw minder verwarmd en gekoeld hoeft te worden. Beton heeft daarnaast een geluiddempende werking. In het Onderwijs- en Cultuurcomplex (OCC) in Den Haag wordt deze eigenschap ingezet om er voor te zorgen dat het geluid uit de ene zaal niet in de andere zaal te horen is.”
"Bij innovaties horen risico’s en die moeten wij als bouwer juist reduceren."
Kennis en kunde in huis
“Beton is grijs. Het is net als een koek. Je kunt allerlei koeken bakken met verschillende samenstellingen. Zo heeft ook beton duizenden verschillende samenstellingen, om een bepaalde sterkte en duurzaamheid te bereiken of om een bepaalde snelheid van verharden te krijgen.” Daar is veel kennis voor nodig en die bezitten de constructeurs van Visser & Smit Bouw. Ze gebruiken deze kennis zowel in de ontwerpfase als in de uitvoering. Deze combinatie leidt er toe dat Visser & Smit Bouw bekend staat om zijn kennis en kunde op het gebied van betontoepassingen.
"Gebruikers kijken niet naar beton of de constructie alleen, zij zien het gebouw als een geheel."
Maarten Baan
Hoofd van de Ontwerpafdeling,
Maarten Baan
Maarten Baan is na zijn opleiding Civiele Techniek in Delft in 1991 bij Visser & Smit Bouw gaan werken als constructeur en later als ontwerpleider. Na rond de millenniumwisseling enkele jaren voor Ballast Nedam gewerkt te hebben aan onder andere de HSL, keerde hij in 2003 weer terug naar Visser & Smit Bouw. Sindsdien is hij als Hoofd Ontwerpafdeling verantwoordelijk voor de dagelijkse aansturing van deze afdeling. Trots is hij op de realisatie van werken als Le Carrefour in Leiden, het Nieuwe Universiteitsgebouw van de VU in Amsterdam, de Continu Giet Machine bij Tata Steel in IJmuiden en het Onderwijs- en Cultuurcomplex (OCC) in Den Haag: complexe gebouwen waar veel gevraagd werd van de constructie. “Dat zijn echt staaltjes van techniek, zowel in het ontwerp als in de uitvoering.”