UMCG Protonentherapiecentrum (GPTC)
Het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) heeft een protonenfaciliteit laten bouwen waar patiënten met kanker een voor Nederland nieuwe bestralingsbehandeling wordt geboden: het UMCG Protonentherapiecentrum (GPTC). Het behandelcentrum is onderdeel van het UMC Groningen Cancer Center, waar oncologiepatiënten op één plek alle beschikbare behandelingen wordt geboden, zowel aan kinderen als aan volwassenen. Visser & Smit Bouw heeft een Design & Construct opdracht gekregen voor ontwerp en uitvoering en voerde de werkzaamheden in bouwteam uit. De installaties zijn gerealiseerd door onderaannemers HOMIJ Technische Installaties in samenwerking met Kropman Installatietechniek.
Het project
Het centrum is gebouwd op het terrein van het UMCG en bestaat uit een kliniek en twee behandelingsruimten met een afmeting van circa 5.000 m2, verdeeld over twee verdiepingen. Aangezien dit centrum los staat van het bestaande ziekenhuis, is het een volledig zelfstandig opererend behandelcentrum.
Massief tot op het bot
Het gebouw is aardbevingsbestendig gebouwd; de constructie is verstevigd en er zijn forse betonnen wand- en schilvloeren toegepast, soms tot wel 4 meter dik. In het behandelgebouw is in totaal ca. 10.000 m3 beton toegepast. Dat is 60% van het buitenvolume van het gebouw. De vloeren en wanden van het behandelgebouw zijn zo ontworpen om de straling naar andere ruimten (zowel binnen als buiten het gebouw) af te schermen. Juist omdat de protonenstraling altijd rechtdoor gaat, is in het behandelcentrum geen rechte gang te vinden.
De gevels bestaan uit geprefabriceerde houtskeletbouw wanden afgewerkt met steenstrips en aluminium. Ter camouflage van de technische ruimte op het dak is daar een kunststof netconstructie over gespannen.
Protonen- versus fotonenbestraling
In het protonentherapiecentrum van het UMCG zijn in januari 2018 de eerste patiënten in Nederland behandeld. Protonentherapie is een voor Nederland nieuwe, innovatieve bestralingsbehandeling voor patiënten met kanker. Met protonentherapie kan de dosis straling heel nauwkeurig worden toegediend aan een tumor, waardoor er minder straling komt in de omliggende gezonde weefsels en het risico op bijwerkingen en schadelijke gevolgen op lange termijn, afneemt. Vooral kinderen hebben voordeel bij deze therapie omdat zij in de groei zijn en hun gezonde lichaamscellen hierdoor extra gevoelig zijn voor straling. Maar ook andere patiënten kunnen baat hebben bij deze behandeling, zoals patiënten met tumoren in het hoofd-halsgebied.